Przejdź do treści strony WCAG Ikona rąk dla języka migowego
bip.warszawa.wsa.gov.pl

Wyrok w sprawie o sygn. IV SA/Wa 2239/22 - prace modernizacyjne na Odrze granicznej.

Sąd wyrokiem z dnia 27  stycznia 2025 r. sygn. akt IV SA/Wa 2239/22 uchylił decyzję Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska oraz decyzję Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska (jako organu I instancji) w przedmiocie ustalenia środowiskowych uwarunkowań dla przedsięwzięcia (prace modernizacyjne na Odrze granicznej w ramach projektu Ochrony Przeciwpowodziowej w Dorzeczu Odry i Wisły).

W uzasadnieniu rozstrzygnięcia  Sąd wskazał, że decyzja środowiskowa ma na celu określenie środowiskowych uwarunkowań realizacji inwestycji, w tym wskazanie zagrożeń jakie mogą wystąpić w związku z tą realizacją oraz sposobów przeciwdziałania tym zagrożeniom. W sprawie o sygn. akt IV SA/Wa 2239/22 przy wydaniu decyzji środowiskowej doszło zaś, zdaniem Sądu, do naruszenia przepisów postępowania, które miały istotny wpływ na wynik sprawy.

W ocenie Sądu wszyscy skarżący zasadnie zwrócili uwagę, że organ odwoławczy nie uwzględnił w zaskarżonej decyzji kwestii wystąpienia na kilka dni przed wydaniem decyzji - katastrofy ekologicznej jaka miała miejsce na rzece Odrze. Zmiana jaka zaistniała w związku z katastrofą w środowisku winna skutkować koniecznością przeprowadzenia na nowo inwentaryzacji przyrodniczej dla realizowanej inwestycji.

Zasadnie strony zwróciły uwagę, że organ o tej okoliczności wiedział z urzędu. Zdarzenie to był nagłośnione w mediach. Poza tym skarżący przed wydaniem decyzji także wnieśli o uwzględnienie tej okoliczności. Mimo to organ odwoławczy tego nie uczynił. Nie wyjaśnił i nie uwzględnił aktualnego stanu faktycznego sprawy i wydał zaskarżoną decyzję nim dokumenty opisujące zmiany stanu środowiska zostały sporządzone. Sąd podkreślił, że  wprawdzie  żaden przepis ustawy środowiskowej, jak również żaden przepis szczególny, nie nakłada na inwestora obowiązku aktualizacji raportu środowiskowego w toku postępowania administracyjnego, o ile nie uzasadniają tego konkretne okoliczności faktyczne i prawne, to jednak w ocenie Sądu takimi okolicznościami może być przykładowo zaistniała katastrofa ekologiczna na rzece Odrze. Zdaniem Sądu wystąpienie katastrofy ekologicznej w środowisku przyrodniczym rzeki Odry nakazuje uznać, że wszelkie ustalenia faktyczne poczynione przez organ do tej pory (tj. do wydania zaskarżonej decyzji) pozostały nieaktualne, ponieważ raport nie określa stanu gatunków chronionych i ich siedlisk przyrodniczych, po  zaistnieniu wspomnianej katastrofy ekologicznej. Zgromadzony materiał dowodowy obejmuje stan przyrody sprzed zaistnienia tego zdarzenia. Ten brak aktualizacji rzutuje zaś na zakres określonego w decyzji monitoringu środowiska. Dane stanu populacji określonych gatunków, informacje w zakresie ich ewentualnego odtworzenia w dacie ostatecznego rozstrzygania przez organy były bowiem nieaktualne.

Sąd wskazał, że nie może ujść uwadze organów, że w tej nowej sytuacji faktycznej w jakiej wydano zaskarżoną decyzję, wobec zmiany (pogorszenia) stanu środowiska Odry istnieje potrzeba podjęcia działań odtwarzających właściwy stan środowiska, co nie zostało przez organ rozważone. Wśród potencjalnych działań, jakie mogą być potrzebne, jest zaś m. in. szybkie ukształtowanie dodatkowych siedlisk dla ryb.

Zdaniem Sądu trzeba też mieć na uwadze, że działania, które potencjalnie mają negatywny wpływ na stan ochrony środowiska (a z taką inwestycją mamy do czynienia), mają w przypadku małej populacji znacznie większe skutki niż w przypadku populacji dużej i stabilnej. Śnięcie ryb zmieniło tym samym (potencjalnie w znacznej skali), podstawy badań dla oceny skutków działań modernizacyjnych dla specjalnych obszarów ochrony siedlisk. Wobec tego Sąd wskazał, że w odniesieniu do gatunków ryb dotkniętych śnięciem przeprowadzić należy nową ocenę skutków dla specjalnych obszarów ochrony siedlisk, należy ponownie ocenić stan ochrony danych populacji i zweryfikować metody zabezpieczające, odtworzeniowe.

Podsumowując zatem Sąd wskazał, że inwentaryzacja przyrodnicza dokonana na potrzeby Raportu z 2019 r. oraz Raportu z 2021 r. powinna uwzględniać skutki katastrofy ekologicznej w środowisku przyrodniczym rzeki Odry, do której doszło na przełomie lipca i sierpnia 2022 r. (tj. około dwóch tygodni przed wydaniem decyzji GDOŚ). Zmiana stanu faktycznego sprawy wywiera bowiem zasadniczy wpływ na rozstrzygnięcie w rozpatrywanej sprawie. Raport należało zatem zaktualizować w powyższym zakresie.

Sąd uznał jednocześnie za zasadne uchylenie również decyzji organu pierwszej instancji z uwagi na szeroki zakres postępowania uzupełniającego, które nie może zostać uzupełnione w trybie artykułu 136 k.p.a.

 

×
Dane jednostki:


Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie
01-248 Warszawa, ul. Jana Kazimierza 10
NIP: 525-22-83-365
REGON: 015608709
Konto bankowe: 96 10101010 00781022 31000000

Rzecznik prasowy


tel. 22 553 79 01
e-mail: informacja@warszawa.wsa.gov.pl
01-248 Warszawa, ul. Jana Kazimierza 10
 

Wydziały Orzecznicze


I,II,IV,VII 01-248 Warszawa, ul. Jana Kazimierza 10
III            00-013 Warszawa, ul. Jasna 6
V, VI        00-696 Warszawa, ul. Jana Pankiewicza 4
Wydział Zamiejscowy VIII w Radomiu
26-600 Radom, ul. Juliusza Słowackiego 7

Informacja w sprawach


tel. 22 553 70 70
e-mail: informacja@warszawa.wsa.gov.pl